|
Only niggers speak lojban.
[[image:Lojbancmalu.png|frame|le di'u pixra cu te lanci la lojban.]]la '''lojban.''' no'u lo '''jbobau''' goi ko'a cu [[runbau]] .i ko'a se finti la [[lojbangirz]]. leza'i zasti falo bangu poi jicmu le logji gi'e zifre selcpa gi'e se pilno ku'o cale [[1987moi nanca]] .iji'a finti filenu cipra leka lo bangu cu xlura lonu le se bangu cu pensi
==citri==
la lojban. se lidne la [[loglan]]. noi nolmulno se finti folo sidbo befila'o .cy. James Cooke Brown .cy. goi jy filenu cipra file [[se skesmadi be la sapir joi la uorf|se skesmadi be la sapir. .e la .uorf.]]
ni'o cale 1987moi nanca so'o gunka betu'a la loglan. be'o goi ko'e cu fendi le girzu fola loglan. ki'uleza'i jy finca'i le bangu gi'e djica lenu mutce jitro lei selci'a .i ko'e cu ganzu fila [[lojbangirz]]. mu'ilenu finti lo cnino logji bo bangu .ibazabo la lojban. cu co'a zmadu la loglan. leka vajni .i la lojban cu nau bangu ji'i panono prenu
==krasi==
le lojbo [[gerna]] cu se krasi le [[bridi]] logji .i lei valsi cu krasi xa bangu .i se krasi la [[jugbau]]. .e la [[glibau]]. .e la [[sanbau]]. .e la [[xinbau]]. .e la [[rabybau]]. .e la [[rukybau]]. .i lo skami cu finti lo valsi poi traji leka simsa lo valsi be ro le di'u bangu
==banba'uci'e==
la lojban. pilno reci se bacru .e ci no'e se bacru .i xa se bacru po'u me'o .'''a'''bu .'''e'''bu .'''i'''bu .'''o'''bu .'''u'''bu .'''y'''bu cu karsna .i paze se bacru po'u me'o '''b'''y '''c'''y '''d'''y '''f'''y '''g'''y '''j'''y '''k'''y '''l'''y '''m'''y '''n'''y '''p'''y '''r'''y '''s'''y '''t'''y '''v'''y '''x'''y '''z'''y cu zunsna .iji'a me'o slaka bu .e me'o .y'y cu te sepli lo slaka lo slaka .i lo zunsna cu pu'i lamji lo drata zunsna .iku'i no voksa ke spoja je mosra zunsna cu pu'i lamji lo nalvoksa zunsna soi vo'a vo'e
===lerfu===
{|align="center" border="1" cellpadding="5" cellspacing="0"
!a!!b!!c!!d!!e!!f!!g!!i!!j!!k!!l!!m!!n!!o!!p!!r!!s!!t!!u!!v!!x!!y!!z!!.!!'!!,
|}
ni'o lo lojbo selyle'u cu se cmima 26 lerfu .i xa da lerfu fi lo karsna to ku'i vo drata ji'a cu su'o roi karsna simsa gi'e midju lo slaka toi .i 19 de lerfu fi lo zunsna to ku'i re karsna lerfu no'u .ibu jo'u .ubu cu zunsna simsa va'o lo nu lidne lo karsna toi .i lo ro moi lerfu no'u slaka bu cu sinxa lo te sepli lo slaka lo drata slaka gi'e na se pilno fi tu'a lo fadni se ciska
ni'o su'o prenu su'o roi pilno su'o sinxa lo nu basti lo mulno valsi noi mu'a namcu cmavo gi'a lerfu cmavo gi'a mekso cmavo .i la'e di'u na catni se zanru tcaci
{|border="1" cellpadding="5" cellspacing="0"
!sinxa!!0!!1!!2!!3!!4!!5!!6!!7!!8!!9!!%!!/
|-
|'''valsi'''||no||pa||re||ci||vo||mu||xa||ze||bi||so||ce'i||fi'u
|-
!sinxa!!A!!B!!C!!D!!E!!F!!G!!I!!J!!K!!L!!M
|-
|'''valsi'''||.abu||by||cy||dy||.ebu||fy||gy||.ibu||jy||ky||ly||my
|-
!sinxa!!N!!O!!P!!R!!S!!T!!U!!V!!X!!Y!!Z!!H
|-
|'''valsi'''||ny||.obu||py||ry||sy||ty||.ubu||vy||xy||.ybu||zy||.y'y
|}
===karsna===
{| align="right" border="1" cellpadding="5" cellspacing="0"
!lojbo <br>karsna <br>terle'u
![[crane karsna|crane]]
![[klomidju karsna|klomidju]]
![[trixe karsna|trixe]]
|-
|[[ganlo karsna|'''ganlo''']]
| align="center" | [[Media:Close front unrounded vowel.ogg|'''i''']]
|
| align="center" | [[Media:Close back rounded vowel.ogg|'''u''']]
|-
|[[karmidju karsna|'''karmidju''']]
| align="center" | [[Media:Close-mid front unrounded vowel.ogg|'''e''']]
| align="center" | [[Media:Schwa.ogg|'''y''']]
| align="center" | [[Media:Close-mid back unrounded vowel.ogg|'''o''']]
|-
|[[kalri karsna|'''kalri''']]
| colspan="3" align="center" | [[Media:Open front unrounded vowel.ogg|'''a''']]
|}
ni'o lo '''karsna''' cu midju lo slaka gi'e kakne lo nu bacru se basna .i lo slaka midju cu ka'e re mei karsna .i lo '''relkarsna''' cu re mei lo karsna poi se gunma lo pa mei slaka
{| border="1" cellpadding="5" cellspacing="0"
!colspan="4"| lojbo relkarsna
|-
!ai
!au
!ei
!oi
|}
===zunsna===
{| border="1" cellpadding="5" cellspacing="0"
| colspan="2" rowspan="2" align="center" | '''lojbo <br>zunsna <br>terle'u'''
| colspan="9" align="center" |'''bacru selklo'''
|-
![[ctebi moldruti'e zunsna|ctebi <br>moldruti'e]]
![[relctebi zunsna|relctebi]]
![[tebde'i zunsna|tebde'i]]
![[dengenja zunsna|dengenja]]
![[dengejyti'e zunsna|dengejyti'e]]
![[moldru zunsna|moldru]]
![[moldruti'e zunsna|moldruti'e]]
![[galxe zunsna|galxe]]
|-
| rowspan="7"|'''bacru <br>tadji'''
|-
|[[nazbi zunsna|'''nazbi''']]
|
|align="center" | [[Media:bilabial nasal.ogg|'''m''']]
|
|align="center" | [[Media:Alveolar nasal.ogg|'''n''']]
|-
|[[spoja zunsna|'''spoja''']]
|
|align="center" | [[Media:Voiceless bilabial plosive.ogg|'''p''']] [[Media:Voiced bilabial plosive.ogg|'''b''']]
|
|align="center" | [[Media:Voiceless alveolar plosive.ogg|'''t''']] [[Media:Voiced alveolar plosive.ogg|'''d''']]
|
|
|align="center" | [[Media:Voiceless velar plosive.ogg|'''k''']] [[Media:Voiced velar plosive.ogg|'''g''']]
|align="center" | [[Media:Glottal stop.ogg|''' . ''']]
|-
|[[mosra zunsna|'''mosra''']]
|
|
|align="center" | [[Media:Voiceless labiodental fricative.ogg|'''f''']] [[Media:Voiced labiodental fricative.ogg|'''v''']]
|align="center" | [[Media:Voiceless alveolar fricative.ogg|'''s''']] [[Media:Voiced alveolar fricative.ogg|'''z''']]
|align="center" | [[Media:Voiceless postalveolar fricative.ogg|'''c''']] [[Media:Voiced postalveolar fricative.ogg|'''j''']]
|
|align="center" | [[Media:Voiceless velar fricative.ogg|'''x''']]
|align="center" | [[Media:Voiceless glottal fricative.ogg|''' ' ''']]
|-
|[[jbibi'o zunsna|'''jbibi'o''']]
|align="center" | [[Media:Voiced labio-velar approximant.ogg|'''u''']]
|
|
|
|
|align="center" | [[Media:Palatal approximant.ogg|'''i''']]
|-
|[[pencu zunsna|'''pencu''']]
|
|
|
|align="center" | [[Media:Alveolar tap.ogg|'''r''']]
|-
|[[mlana jbibi'o zunsna|'''mlana jbibi'o''']]
|
|
|
|align="center" | [[Media:Alveolar lateral approximant.ogg|'''l''']]
|}
===slaka===
{| align="right" border="1" cellpadding="5" cellspacing="0"
|-
|colspan="4" align="center"|'''slakykra zunsnapoi'''
| ts dz <br> tc dj
|-
| sm zm <br> cm jm
| sn -- <br> cn --
| sp zb <br> cp jb
| sf zv <br> cf jv
| st zd <br> ct jd
| sk zg <br> ck jg
| -- <br> --
|-
| align="center" | mr <br> ml
| align="center" | -- <br> --
| pr br <br> pl bl
| fr vr <br> fl vl
| tr dr <br> -- --
| kr gr <br> kl gl
| xr <br> xl
|-
| smr zmr <br> cmr jmr
| -- -- <br> -- --
| spr zbr <br> cpr jbr
| sfr zvr <br> cfr jvr
| str zdr <br> ctr jdr
| skr zgr <br> ckr jgr
| -- <br> --
|-
| sml zml <br> cml jml
| -- -- <br> -- --
| spl zbl <br> cpl jbl
| sfl zvl <br> cfl jvl
| -- -- <br> -- --
| skl zgl <br> ckl jgl
| -- <br> --
|}
ni'o lo '''slaka''' ka'e karsna slaka gi'a zunsna slaka gi'a cmevlafa'o slaka
ni'o lo '''karsna slaka''' cu se pagbu ci da .i lo slakykra noi pa moi pagbu cu pa mei zunsna gi'a me pa lo selcurmi ke slakykra zunsnapoi .i lo slakymidju noi re moi pagbu cu pa mei karsna gi'a pa mei relkarsna .i lo slakyfa'o noi ci moi pagbu cu pa mei zunsna gi'a kunti
ni'o lo '''zunsna slaka''' cu na vasru lo karsna gi'e se pagbu re da .i lo pa moi pagbu cu pa mei karsna .i lo re moi pagbu cu pa mei karsnasmi zunsna
{| border="1" cellpadding="5" cellspacing="0"
|-
!colspan="4"| karsnasmi zunsna
|-
!l
!m
!n
!r
|}
ni'o lo '''cmevlafa'o slaka''' cu steci lo ka lo slakyfa'o cu porsi lo zunsna jo'u lo galxe spoja zunsna
==vlatai==
ni'o ro lojbo valsi cu cmima pa lo mu tarmi klesi no'u lo [[cmavo]] jo'u lo [[gismu]] jo'u lo [[lujvo]] jo'u lo [[fu'ivla]] jo'u lo [[cmevla]]
ni'o lo cmavo cu tordu valsi to zo cmavo cu se jicmu lu cmalu valsi li'u toi gi'e se krasi pa zunsna .i lo cmavo ka'e gunma pa slaka .a re slaka .i lo re moi slaka pe lo relslaka cmavo cu ro roi se krasi .y'y .i cmavo mupli fa zo .a .e zo ue .e zo bi .e zo coi .e zo dy .e zo fa'a .i zasti fa lo ji'i 630 cmavo .i ji'a cmavo tarmi mupli fa zo mu'ei .e zo poi'i vu'o noi na catni se zanru cmavo .i lo cmavo cu se pilno fi lo nu stura lo jufra .i na frili fa lo nu jmina lo cnino cmavo le bangu
ni'o lo gismu cu mumle'u je relslaka valsi .i lo zunsna ce'o zunsna ce'o karsna ce'o zunsna ce'o karsna to zoi zoi ZZKZK zoi toi .e lo zunsna ce'o karsna ce'o zunsna ce'o zunsna ce'o karsna to zoi zoi ZKZZK zoi toi cu cumki tarmi lo gismu .i gismu mupli fa zo mlatu .e zo gerku .i zasti fa lo ji'i 1400 gismu .i na frili fa lo nu jmina lo cnino gismu le bangu
ni'o lo lujvo cu gunma lo su'o re [[rafsi]] to zo lujvo cu se jicmu lu pluja valsi li'u gi'e ku'i zo lujvo cu gismu gi'e nai lujvo toi .i lujvo mupli fa zo fu'ivla noi lujvo fo lu fukpi valsi li'u .i lo nu zbasu lo cnino lujvo gi'e jmina ly le bangu cu frili gi'e di'i fasnu
ni'o lo fu'ivla cu fukpi lo valsi be fi lo drata bangu .i lo javni be lo du'u ta'i ma kau zbasu lo fu'ivla cu na sampu .i lo valsi tarmi poi se fanmo lo karsna gie na ka'e porpi lo cmavo jo'u lo gismu jo'u lo lujvo cu fu'ivla tarmi .i cafne fa lo nu lo fu'ivla cu valsi lo danlu .a lo spati .a lo cidja .i fu'ivla mupli fa zo [[djirafa]]
ni'o lo cmevla cu se pilno lo nu cmene .i ro valsi poi se fanmo lo zunsna bi'o ke lo galxe spoja zunsna .a lo nunde'a cu cmevla .i cmevla mupli fa zo .lojban. .i lo nu pilno lo cnino cmevla cu frili
ni'o ji'a cumki fa lo nu sitna ja pilno lo fange bangu valsi bau la .lojban. .i zo zoi fa'u zo la'o se pilno fi lo nu sitna fa'u pilno .i mu'a zoi gy. quark .gy cu fange bangu valsi
==gerna==
le gerna be la lojban. cu se jicmu le bridi logji .i ro lojbo valsi cu cmima pa lo za'u panono gerna klesi be lo lojbo valsi .i gerna klesi fa lei brivla .e lei cmevla .e ro selma'o .i lei cmevla cu tarmi je gerna klesi .i ro gismu .e ro lujvo .e ro fu'ivla cu brivla to ro cmavo be zo go'i cu simsa lo brivla lo ka ka'e selbri toi .i ro cmavo cu cmima pa selma'o
ni'o lo selsku cu ta'e gunma lo jufra .i ku'i me'i ro selsku cu jufra .i mu'a lu coi pendo li'u .e lu .ui sai li'u .e lu gi'e li'u cu gendra selsku gi'e nai mulno jufra .i lo jufra cu se jicmu lo bridi .i lo bridi cu se jicmu lo selbri .i lo selbri cu se [[sumti]] su'o da .i va'o lo mulno bridi lo selbri cu ro roi se cusku .i na gerna bilga lo nu cusku ro sumti be lo selbri .i lo jufra ka'e vasru lo li'erpau noi lidne lo bridi gi'e vasru lo sumti .e nai lo selbri .i zo zo'u cu te sepli lo li'erpau lo bridi
ni'o lo saprai selbri cu valsi pamei gi'e ga brivla gi cmavo be zo go'i .i ji'a lo brivla porsi noi tanru cu selbri .i lo smuni be lo tanru cu se jicmu lo te tanru noi ro moi pagbu be lo tanru .i lo se tanru noi lidne lo te tanru cu stika lo smuni be lo te tanru .i ji'a lo mulno jufra .e lo sumti .e lo namcu ka'e binxo lo selbri .i lo cmavo be zo nu cu galfi lo selyli'e jufra lo selbri .i zo me cu galfi lo selyli'e sumti lo selbri .i lo cmavo be zo moi cu galfi lo lidne namcu lo selbri .i lo cmavo be zo moi ka'e ji'a se lidne lo me zei selbri
ni'o lo saprai sumti cu valsi pamei gi'e cmavo be zo ko'a .a zo by .i ji'a lo lerfu porsi cu sampu sumti .i lo selbri poi se lidne lo gadri .a lo namcu cu sumti .i lo cmevla poi se lidne lo cmavo be zo la cu sumti .i lo cmavo be zo li cu galfi lo namcu lo sumti .i ji'a lo vrici ke sitna valsi cu se pilno fi lo nu zbasu lo sumti
==ni'oni'o te finti==
so'o da te finti la lojban. di'e cu mupli
.i cipra le [[se skesmadi be la sapir joi la uorf|se skesmadi be la sapir. joi la .uorf.]]
.i zmadu jimpe fileka bangu
.i xagygau lepu'u lo prenu cu tavla lo skami
.i tutci lezu'o ctuca
.i larcu finti
[[category:lojban]]
[[category:runbau]]
[[am:ሎዥባን]]
[[an:Lojban]]
[[ca:Lojban]]
[[da:Lojban]]
[[de:Lojban]]
[[en:Lojban]]
[[eo:Loĵbano]]
[[es:Lojban]]
[[et:Lojban]]
[[fi:Lojban]]
[[fr:Lojban]]
[[gl:Lojban]]
[[ia:Lojban]]
[[io:Lojban]]
[[it:Lojban]]
[[ja:ロジバン]]
[[ko:로지반]]
[[lt:Lojban]]
[[nl:Lojban]]
[[no:Lojban]]
[[nov:Lojban]]
[[pl:Lojban]]
[[pt:Lojban]]
[[ru:Ложбан]]
[[simple:Lojban]]
[[sr:Ложбан]]
[[sv:Lojban]]
[[uk:Ложбан]]
[[zh:邏輯語]]
| 